-
Przymiotnik od rzeczownika rada
9.03.20249.03.2024Szanowni Państwo
Chciałem jeszcze dopytać w sprawie przymiotnika „radziecki”. W udzielonej, wartościowej odpowiedzi przez eksperta Adama Wolańskiego, zabrakło mi zakończenia tematu. Mianowicie: jak dzisiaj, w XXI wieku, brzmi przymiotnik od rzeczownika „rada", który nie będzie historyzmem?
Uprzejmie dziękuję ekspertom Poradni Językowej PWN za użyteczne podpowiedzi i wyjaśnienia.
Grzegorz Olszewski
-
Tekst podstawowy – po raz kolejny
2.05.20232.05.2023Witam, odnośnie do oznaczeń cytatów, niby w tytułach książek piszemy tylko pierwsze słowo od dużej litery, ale co, gdy tytuł niejako jest nazwą własną danej organizacji tj. Wielka Księga Anonimowych Alkocholików itp., przykładowo w Anonimowych Narkomanach główną książką jest Tekst Podstawowy, https://anonimowinarkomani.org/kategoria-produktu/ksiazki/. I medytacje, które są tłumaczone, zawierają cytaty z tych książek np:
“Recovery is a reality for us today” Basic Text, p. 101
„Dzisiaj zdrowienie jest dla nas rzeczywistością” Tekst Podstawowy, str. 101
Czy tu należy pisać "Tekst podstawowy" od malej litery, czy od dużej jest OK? "Tekst Podstawowy" czy "Tekst podstawowy" będzie stosownym oznaczeniem?
-
wyrazy pochodne od skrótowców25.05.201025.05.2010Dlaczego rzeczowniki: endek, esbek, esesman czy ubek nie mają równorzędnych wariantów: ND-ek, SB-ek, SS-man, UB-ek?
-
Co jest po polsku?22.10.200222.10.2002Słownik języka polskiego: „zawiera wyrazy i wyrażenia pochodzące zarówno ze słownictwa ogólnego, jak i terminy specjalistyczne, które mogą być znane poza kręgiem specjalistów”. Wydawałoby mi się, że słownik języka polskiego powinien zawierać maksymalną liczbę słów, tak by nie było wątpliwości, że dane słowo jest poprawne w tym języku, a tak nie jest.
A co z tymi nieznanymi poza kręgiem specjalistów? Nie są one ujęte w słowniku języka polskiego, więc co z nimi? Są po polsku czy nie? I jakie kryterium tu decyduje?
W słownikach języka polskiego moim zdaniem panuje wielka niekonsekwencja. Weźmy np. motylki: paź żeglarz jest, niepylak apollo jest, ale nie ma niepylaka mnemozyny. Jest osinowiec, ale gatunku pokłonnik, do jakiego należy, nie ma (oparłem się na OSPS). Przykłady można by mnożyć.
I mam dylemat, czytając książkę o motylkach i poznając naprawdę przepiękne z punktu widzenia scrabblisty (tak na marginesie słowo scrabble jest, terminu określajacego osobę grającą w tę grę nie ma w słownikach…?) słówka jak szczakoń, czy terminy nieznane poza kręgiem fachowców są po polsku, czy nie? Dlaczego moim zdaniem czysto polskich słów nie ma w słownikach, albo inaczej – dlaczego są one w tak niekonsekwentny sposób odnotowywane?
-
Gentamycyna po raz kolejny20.04.201720.04.2017Szanowna Pani Katarzyno,
dziękuję za odpowiedź, niemniej obawiam się, że się nie zrozumiałyśmy. Nadal nie wiem, czy poprawną nazwa jest gentamycyna czy gentamicyna. A to było esencją mojego pytania. Ten antybiotyk nie ma nic wspólnego z grzybami.
Pozdrawiam
M.D. -
Jeszcze raz o spacji lub jej braku po znaku %
26.11.202126.11.2021W Pana komentarzu wskazano, że pomiędzy liczbą (zapis liczbowy), a znakiem % powinien być pojedynczy odstęp. Wg zasad składu tekstu przed znakiem % nie wstawia się odstępu, co zresztą zaznaczył Pan w artykule. Czyli poprawny zapis to: 38,4% ± 3,4%.
-
język po końcu świata10.03.201210.03.2012Gdybyśmy pewnego dnia wszyscy umarli, a następnego dnia ożyli, czy mówilibyśmy w tym samym języku?
-
kropka po liczebnikach porządkowych10.06.200210.06.2002Bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości, czy w nazwie 2 dywizjon lotniczy lub np. 25 eskadra lotnicza czy 5 brygada pancerna stawia się kropkę po liczebniku? Dlaczego w oficjalnej pieczątce dywizjonu nie ma kropki, a w gazetach np. Polska Zbrojna lub książce Michała Fijałka 27. WOŁYŃSKA DYWIZJA PIECHOTY AK, lub niektórych podpisach w TVP stawia się kropkę? Bardzo proszę o odpowiedź, ponieważ nikt na to pytanie nie potrafi dać mi odpowiedzi zadowalającej.
Z góry serdecznie dziękuję. -
Narracja po dialogach23.05.201823.05.2018Kilka lat temu w Poradni padło pytanie o partię dialogową typu:
– Chodź! – usłyszał cichy szept.
Wątpliwość dotyczyła litery po drugim myślniku – mała czy wielka.
Dr Wolański odpowiedział nie wprost.
Teraz w Internecie, na przykład na forach z amatorskimi opowiadaniami, osoby korzystające z Poradni domagają się, aby w podobnych sytuacjach zamieniać małą literę na wielką.
Przykładowy efekt:
– Tutaj jestem. – Usłyszał za plecami.
Zgodzą się Państwo, że taki zapis jest nie do przyjęcia?
-
nie przed przysłówkami niepochodzącymi od przymiotników
12.05.202112.05.2021Szanowni Państwo,
chciałbym zapytać o rozłączną pisownię wyrażenia "nie wprost". Rozstrzygnięcie słownikowe jest jednoznaczne, jednakże w tekstach matematycznych spotyka się pisownie łączną. Wiem, że pisownia łączna i rozłączna wyrazów z partykułą "nie" jest silnie związana z konwencją. Moje pytanie brzmi: czy niegdyś rozstrzygnięcia kwestii przysłówków niepochodzących od przymiotników były inne, czy jednak dzisiejsza zasada obowiązuje od zawsze?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik